جشن روز پدر در سراسر جهان و ایران
- 2023/08/30
روز پدر یکی از جشن‌هایی است که در فرهنگ‌ها و ملل مختلف جشن گرفته می‌شود. اما این جشن در تاریخ‌های متفاوتی در سرتاسر جهان برگزار می‌شود. در این متن که از چندین منبع فارسی و انگلیسی برداشته شده است، ما قصد داریم به بررسی دلایل تفاوت در تاریخ جشن گرفتن روز پدر در استرالیا و برخی کشورهای دیگر بپردازیم. از اولین قدم‌هایی که برداشتیم تا بزرگ‌ترین تصمیم‌هایی که گرفتیم، پدرها حتما جایی نقشی در زندگی ما داشته‌اند و همین موضوع کافیست تا قدردان آنها باشیم.
روز پدر در کشورهای مختلف
استرالیا یکی از کشورهایی است که روز پدر در آن در اولین یکشنبه ماه سپتامبر جشن گرفته می‌شود. در سال 2023، این تاریخ متناظر با ۳ سپتامبر است. به همین ترتیب، نیوزیلند، فیجی و پاپوآ گینه نو نیز همین تاریخ را برای جشن‌های روز پدر خود انتخاب می‌کنند. اما چرا این تاریخ در سراسر جهان تجمعی ندارد، و چرا در کشورهای مختلف تاریخ‌های متفاوتی برای جشن‌گرفتن روز پدر انتخاب می‌شود؟
ریشه‌های تاریخی و فرهنگی روز پدر
پاسخ به این سوال در تاریخچه و ریشه تعیین تاریخ روز پدر در هر کشور قابل مشاهده است. انتخاب عمومی برای جشن‌گرفتن روز پدر در سراسر جهان معمولاً روز سوم یکشنبه ماه ژوئن است. این تاریخ ابتدا در ایالات متحده آمریکا به کار گرفته شد و سپس در بیش از ۷۰ کشور دیگر رواج یافت. در این روز، کشورهای زیادی جشنی به مناسبت احترام و قدردانی از نقش پدران در خانواده برگزار می‌کنند.
عوامل مؤثر در انتخاب تاریخ
تاریخ انتخابی برای جشن‌گرفتن روز پدر معمولاً تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد، از جمله تاریخچه فرهنگی و خانوادگی هر کشور، عوامل قانونی و سیاسی، و تأثیرات بین‌المللی. کشورهایی که تاریخ‌های متفاوتی برای جشن گرفتن روز پدر دارند، ممکن است دلایل متفاوتی در نظر بگیرند.
تفاوت‌های فرهنگی، تاریخی و اجتماعی
تفاوت در تاریخ جشن گرفتن روز پدر در استرالیا و کشورهای دیگر به دلایل فرهنگی، تاریخی و اجتماعی برمی‌گردد. به عنوان مثال، در استرالیا و نیوزیلند، این تاریخ به دلیل همزمانی با فصل بهار برگزار می‌شود که زمان مناسبی برای جشن‌های فضای باز است. علاوه بر این، این تاریخ با پایان سال تحصیلی و تعطیلات تابستانی هماهنگی دارد که باعث آسان‌تر شدن برنامه‌ریزی سفرها و جشن‌ها در خانواده‌ها می‌شود. مثلا در آلمان، روز پدر مصادف با عروج حضرت مسیح است. اسپانیایی‌ها و ایتالیایی‌ها روز یوسف مقدس را روز پدر می‌دانند و مردم استرالیا اولین یکشنبه سپتامبر را به عنوان روز پدر جشن می‌گیرند. وجه اشتراک تمام این تاریخ‌ها تقدیر و ستایش از مقام پدرهاست؛ کسانی که نقش‌شان را در زندگی‌مان نمی‌توانیم انکار کنیم.
فلسفه و تاریخچه روز پدر در ایران و جهان
در کشورهای جزایر اقیانوس آرام مانند فیجی و پاپوآ گینه نو، انتخاب تاریخ جشن‌گرفتن روز پدر تحت تأثیر عوامل محلی و فرهنگی قرار می‌گیرد. این تاریخ‌ها ممکن است به روزهای مذهبی یا رویدادهای تاریخی خاص در آن منطقه مرتبط باشند. به عنوان مثال، در فیجی، روز پدر در ششم اکتبر جشن گرفته می‌شود و به مناسبت تولد رئیس‌جمهور این کشور برگزار می‌شود.
تنوع جشن‌گرفتن روز پدر در سطح جهان
به طور خلاصه، انتخاب تاریخ‌های مختلف برای جشن‌گرفتن روز پدر در فرهنگ‌ها و ملل مختلف به دلایل متنوعی برمی‌گردد. به وضوح، عوامل فرهنگی، تاریخی، اجتماعی و سیاسی هر کشور نقش مهمی در تعیین این تاریخ‌ها دارند. در نهایت، هر چند که برخی کشورها مانند استرالیا تاریخ خاصی برای جشن‌گرفتن روز پدر دارند، دیگران از آمریکا الگو برداری کرده و تاریخ‌های مشابهی را انتخاب می‌کنند. اگرچه این تفاوت‌ها به نظر سطحی ممکن است به نظر برسند، اما برای جوامع و فرهنگ‌های مختلف اهمیت و ارزش منحصر به فردی دارند. امیدواریم که این مقاله به شما دیدگاه جامعی از تفاوت‌های تاریخ جشن‌گرفتن روز پدر بین استرالیا و سایر کشورها ارائه داده باشد.
روز پدر در ایران
روز پدر یا روز مرد، برای ایرانی‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. چرا که در شرایط معیشتی کنونی در کشور، پدر بودن به جنگ تن به تن رفتن با سختی‌هایی است که شاید هیچ مردی در جهان آنها را درک نکند.
روز پدر برای قدردانی کردن از پدرهایی است که زیر فشار زندگی همچنان امید را به جان خانواده تزریق می‌کنند با اینکه خودشان فقط می‌دانند که چقدر مرد هستند!
تغییر در تعیین تاریخ روز پدر در ایران
روزی که هم اکنون در تقویم رسمی ایران ثبت شده است که با تولد امام علی (ع) مصادف می‌باشد، مربوط به بعد از انقلاب است. این در حالی است که پیش از انقلاب، روز ۲۴ اسفند؛ زادروز رضا شاه بر پایه گاه‌شمار ایرانی روز پدر نامیده می‌شد.
حال با توجه به تغییر این روز پس از انقلاب به روز ولادت امام علی (ع) هر ساله ۱۳ رجب به عنوان روز پدر جشن گرفته می‌شود.
علت نامگذاری روز میلاد حضرت امیر مؤمنین (ع) به روز پدر، مستند روایی دارد و بر اساس یکی از احادیث حضرت محمد (ص) است.
تاریخ تولد امام علی (ع) و ارتباط با روز پدر
امام علی علیه السلام در روز جمعه، سیزدهم ماه رجب، سی سال پس از عام الفیل، در شهر مکه و در کعبه به دنیا آمد. کسی پیش از آن حضرت و پس از ایشان در خانه کعبه متولد نشده است.
روز ولادت حضرت امیر مؤمنین (ع) در جمهوری اسلامی ایران به «روز پدر» نامگذاری شده است.
نگاه پیامبر اسلام به امام علی (ع) و نامگذاری روز پدر
رسول معظم اسلام حضرت محمد (ص) در روایتی خود و امام علی بن ابی طالب (ع) را پدران امت اسلام قلمداد کرد و فرمود: "أنا و علیٌّ أبوا هذه الاُمّة"، یعنی: من و علی پدران این امتیم. بدین جهت روز میلاد خجسته حضرت امیر مؤمنین (ع) به روز پدر نامیده شده است.
امام علی (ع) بهترین همسر برای دخت نبی و بهترین پدر برای فرزندانش بود. او فرزندانی نیکو تربیت نمود، فرزندانی که هر یک اسوه و الگویی والا برای مسلمین هستند. امام علی (ع) پدر مهربانی برای یتیمان بود و شبانه برای آنان طعام می برد.
زندگی و سیره حضرت علی (ع) به قدری آموزنده و جذاب است که هر مرد مسلمانی در جهان او را تحسین کرده و الگوی خود قرار می دهد. بنابراین انتخاب روز تولد اولین امام ما شیعیان به عنوان روز پدر بی دلیل نبوده است و در این روز شایسته است تمامی افراد از پدران خود برای تأمین معاش زندگی و نشان دادن راه و رسم زندگی تشکر و قدردانی کنند.
همه ابعاد زندگی معصومین (ع) برای ما شیعیان الگو بوده و ما وظیفه داریم در زندگی خود تا حد امکان از آنها تبعیت کنیم. حضرت علی همسری شایسته برای دخت نبی مکرم اسلام بود.
او با فاطمه (س) بهترین رفتار را داشت و مهربان بود و گرچه کارهای خانه به عهده حضرت فاطمه و کارهای بیرون از منزل به عهده ایشان بود اما حضرت علی در کارهای خانه به همسر خود کمک می کرد . امیرالمؤمنین علیه السلام برای منزل خود هیزم فراهم می کرد و در کارهای خانه و تربیت کودکان همراه حضرت فاطمه (س) بود.
روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم وارد خانه شد و دید علی علیه السلام و فاطمه زهرا علیها السلام هر دو مشغول آسیا کردن هستند از آن ها پرسید:کدامتان خسته تر هستید؟ علی علیه السلام عرض کرد:فاطمه یا رسول الله. پیامبر به دختر خود فرمود:دختر جان بلند شو و خود جای او نشست و با علی علیه السلام مشغول آسیا کردن شد. )بحارالانوار، ج 43، ص 5 و 151.(
حضرت علی برای فرزندانش چگونه پدری بود؟
حضرت علی (ع) تا زمانی که دختر رسول ختمی مرتبت در قید حیات به سر می بردند، همسر دیگری اختیار نکردند و از ایشان دارای دو فرزند پسر به نام امام حسن (ع)، امام حسین (ع) و دو فرزند دختر زینب کبرا و ام کلثوم کبرا بودند.
پس از شهادت حضرت زهرا ایشان دوباره ازدواج کرده و صاحب فرزندان دیگری شدند. امام علی (ع) فرزند را عطیه ای الهی بر شمرده اند که در پرتو توجه و تربیت والدین به رشد کافی رسیده و در پی نیکوکاری و احسان به والدین بر می آید. از دیدگاه آن حضرت فرزند صالح مایه انس و آرامش والدین است.
حضرت علی (ع) در این باره فرموده است:
به خدا سوگند هیچ گاه از پروردگار خود فرزندانی خوش سیما و نه فرزندانی سرو قامت نخواسته ام، بلکه فرزندانی مطیع خداوند و ترسان از او خواسته ام تا هرگاه به فرزندم نگریستم و او را در حال اطاعت خدا دیدم، چشمانم روشن شود )تفسیرالصافی، ج4، ص 27(
ایشان در تربیت فرزندانش کوشا بود و بین فرزندان حضرت فاطمه (س) و با دیگر فرزندانش فرقی نمی گذاشت، به سبب همین تربیت والا حضرت عباس (ع) فرزند امام علی (ع) با اینکه مادرش با مادر امام حسین متفاوت بود همیشه در رکاب امام حسین (ع) حرکت می کرد و پشت و پناه برادر بود.
به سبب همین تربیت بود که او فرزندی چون امام حسن (ع) که الگوی جوانمردی بود و فرزندی چون امام حسین (ع) که در مقابل ظلم ایستادگی نمود و فرزندی چون زینب (س) که در کربلا اسلام را زنده کرد، به ثمر رساند.